เกษตรผสมผสาน ใช้ระบบน้ำอะไร เรามีตอบ!
การทำ เกษตรผสมผสาน เป็นการทำเกษตร และปศุสัตว์ ที่หลากหลายในพื้นที่เดียวกัน โดยใช้หลักการพึ่งพากัน ให้ได้ผลประโยชน์สูงสุด การเลือกระบบน้ำที่เหมาะสมจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อให้พืชทุกชนิดและสัตว์ที่เลี้ยงได้รับน้ำอย่างเพียงพอและเหมาะสม ด้วยความที่พืชมีความหลากหลาย ในแปลงเดียวกัน ดังนั้นการให้ระบบน้ำ ซึ่งระบบน้ำที่นิยมใช้ในเกษตรผสมผสาน ได้แก่:
1. ระบบน้ำหยด (Drip Irrigation)
- เหมาะสำหรับ: พืชที่ปลูกเป็นแถว เช่น ผัก พริก มะเขือ หรือไม้ผลที่ปลูกเป็นต้นๆ
- ข้อดี:
- ประหยัดน้ำ: ปล่อยน้ำตรงไปยังรากพืชโดยตรง ลดการสูญเสียน้ำจากการระเหย
- ป้องกันวัชพืช: น้ำไม่กระจายไปทั่วแปลง ทำให้วัชพืชเติบโตได้ยาก
- ประหยัดแรงงาน: สามารถตั้งเวลาเปิด-ปิดอัตโนมัติได้ ไม่ต้องรดน้ำด้วยตัวเอง
- สามารถผสมปุ๋ยไปกับน้ำได้: ช่วยให้ปุ๋ยเข้าถึงรากพืชได้ทันทีและมีประสิทธิภาพ
2. ระบบสปริงเกลอร์ (Sprinkler)
- เหมาะสำหรับ: พื้นที่ขนาดใหญ่ เช่น สวนไม้ผลขนาดใหญ่, สนามหญ้า หรือแปลงพืชที่ต้องการน้ำในปริมาณมาก
- ข้อดี:
- ให้น้ำในวงกว้าง: สามารถให้น้ำครอบคลุมพื้นที่ขนาดใหญ่ได้รวดเร็ว
- ประหยัดแรงงาน: เหมาะสำหรับพื้นที่ที่ต้องให้น้ำเป็นจำนวนมาก
- ข้อควรระวัง:
- สิ้นเปลืองน้ำ: อาจมีการสูญเสียน้ำจากการระเหยและลมพัดได้
- มีค่าใช้จ่ายสูง: ทั้งในส่วนของอุปกรณ์และพลังงานที่ใช้ในการสูบน้ำ
3. ระบบน้ำพุ่ง
- เหมาะสำหรับ: พืชผักสวนครัว พืชไร่ และพืชที่ปลูกเป็นแถว
- ข้อดี:
- ติดตั้งง่ายและราคาถูก: เหมาะสำหรับเกษตรกรที่ต้องการประหยัดงบประมาณ
- ให้น้ำได้ครอบคลุม: สามารถกระจายน้ำได้ดีกว่าระบบน้ำหยด และเหมาะสำหรับพืชที่ต้องการความชื้นสูง
- สามารถเคลื่อนย้ายได้ง่าย: สามารถม้วนเก็บเมื่อไม่ใช้งานได้
การเลือกระบบน้ำที่เหมาะสมสำหรับเกษตรผสมผสาน ควรพิจารณาจาก:
- ประเภทของพืช: พืชแต่ละชนิดมีความต้องการน้ำแตกต่างกัน
- ขนาดพื้นที่เพาะปลูก: พื้นที่เล็กหรือใหญ่ส่งผลต่อชนิดของระบบน้ำที่เลือกใช้
- แหล่งน้ำและงบประมาณ: ปริมาณน้ำที่มีและงบประมาณที่สามารถลงทุนได้
- แรงงาน: พิจารณาว่าต้องการระบบอัตโนมัติที่ประหยัดแรงงานหรือไม่
ข้อแนะนำ:
- สำหรับเกษตรผสมผสานขนาดเล็กถึงปานกลาง การใช้ ระบบน้ำหยดควบคู่ไปกับระบบมินิสปริงเกลอร์ ถือเป็นทางเลือกที่ดี เพราะสามารถให้น้ำพืชแต่ละชนิดได้อย่างเหมาะสมและประหยัดน้ำ
- อาจจะใช้ระบบน้ำหยดสำหรับแปลงผักและไม้ผล และใช้ระบบมินิสปริงเกลอร์สำหรับแปลงผักที่ปลูกเป็นแปลงใหญ่ๆ เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด
ระบบเกษตรผสมผสาน จะประสบผลสำเร็จได้ จะต้องมีการวางรูปแบบ และดำเนินการโดยให้ความสำคัญต่อกิจกรรมแต่ละชนิดอย่างเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมทางกายภาพเศรษฐกิจ สังคม มีการใช้แรงงาน เงินทุน ที่ดิน ปัจจัยการรผลิต และทรัพากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพ ตลอดจนรู้จักนำวัสดุเหลือใช้จากการผลิตชนิดหนึ่ง มาหมุนเวียนใช้ประโยชน์กับการผลิตอีกชนิดหนึ่ง หรือหลายชนิด ภายใต้ไร่นาแบบครบวงจร เช่น การเลี้ยงไก่ หรือสุกรบนบ่อปลา การเลี้ยงปลาในนาข้าว การเลี้ยงผึ้งในสวนผลไม้ เป็นต้น
ลักษณะของเกษตรผสมผสาน มีอะไรบ้าง?
- การปลูกพืชแบบผสมผสาน เช่น ปลูกพืชตระกูลถั่ว เพื่อตรึงไนโตรเจนให้พืชอื่น ๆ ในไร่ ปลูกไม้ยืนต้น เพื่อเป็นร่มเงาให้พืชที่ไม่ชอบแสงแดดจัด หรือปลูกพืชบางชนิด เพื่อป้องกันศัตรูพืช
- การเลี้ยงสัตว์แบบผสมผสาน เช่น การเลี้ยงสุกร ไก่ เป็ด ร่วมกับสัตว์น้ำ อย่างปลา เป็นต้น โดยการสร้างโรงเลี้ยงสัตว์ไว้บนบ่อปลา จะทำให้ให้มูลสัตว์ที่เลี้ยงไว้เป็นอาหารให้ปลาได้นั่นเอง
- การปลูกพืชผสมผสานกับการเลี้ยงสัตว์ เช่น ใช้พืชผลที่เหลือเป็นอาหารสัตว์ หรือใช้สัตว์กำจัดศัตรูพืช เช่น เลี้ยงปลา เลี้ยงเป็ดในนาข้าว เพื่อช่วยกำจัดศัตรูพืชในนาข้าวได้ ขอบคุณข้อมูล
การแบ่งสัดส่วนเกษตรผสมผสาน
เกษตรแบบผสมผสาน เป็นแนวทาง หรือหลักในการบริหารจัดการ ที่ดิน และน้ำ เพื่อการเกษตรในที่ดินขนาดเล็ก ให้เกิดประโยชน์สูงสุด ด้วยหลักเศรษฐกิจพอเพียง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานพระราชดำรินี้ เพื่อเป็นการช่วยเหลือเกษตรกร การจัดการพื้นที่แบ่งได้เป็น 4 ส่วน คือ 30:30:30:10 ดังนี้
- ขุดสระเก็บกักน้ำ พื้นที่ประมาณ 30% ให้ขุดสระเก็บกักน้ำ เพื่อให้มีน้ำใช้ สม่ำเสมอตลอดปี โดยเก็บกักน้ำฝนในฤดูฝน และใช้เสริมการปลูกพืชในฤดูแล้ง หรือระยะฝนทิ้งช่วง ตลอดจนการเลี้ยงสัตว์ และพืชน้ำต่างๆ เช่น ผักบุ้ง ผักกระเฉด โสน ฯลฯ
- ปลูกข้าว พื้นที่ประมาณ 30% ให้ปลูกข้าวในฤดูฝน เพื่อใช้เป็นอาหารประจำวันสำหรับครัวเรือนให้เพียงพอตลอดปี โดยไม่ต้องซื้อหาในราคาแพง เป็นการลดค่าใช้จ่าย และสามารพึ่งตนเองได้
- ปลูกผลไม้ ไม้ยืนต้น พืชไร่ พืชผัก พื้นที่ประมาณ 30% ให้ปลูกไม้ผล ไม้ยืนต้น พืชไร่ พืชผัก พืชสมุนไพร ฯลฯ อย่างผสมผสานกัน และหลากหลายในพื้นที่เดียวกัน เพื่อใช้เป็นอาหารประจำวัน หากเหลือจากการบริโภคก็นำไปขายได้
- ที่อยู่อาศัย และอื่น ๆ พื้นที่ประมาณ 10% ใช้เป็นที่อยู่อาศัย เลี้ยงสัตว์ ถนนหนทาง คันดิน โรงเรือนและสิ่งก่อสร้างอื่นๆ รวมทั้งคอกเลี้ยงสัตว์ เรือนเพาะชำ ฉางเก็บผลิตผลการเกษตร ฯลฯ นี่เป็นทฤษฎีปฏิบัติจริง พื้นที่เป็นนาทั้งหมดหรือไร่สวนด้วย
แล้วจะซื้ออุปกรณ์ระบบน้ำงานเกษตรที่ไหนดี
สามารถ คลิกลงตะกร้า จากเว็บไซต์ มีจัดจำหน่ายสินค้าอุปกรณ์งานเกษตร ไม่ว่าจะเป็นวาล์วผสมปุ๋ย ,วาล์วเทปน้ำพุ่ง , วาล์วน้ำหยด , กรองเกษตร, ปั๊มน้ำ, ท่อ pvc และข้อต่อต่างๆ เราคัดเลือกแต่สิ่งดีๆ และคุ้มค่า ให้พี่น้องเกษตรกรชาวไทย โทร. 098-590-9292, 086-339-1366
LINE : @hdkaset
